Reklama

Niech mnie ksiądz ochrzci!

Ks. Karol Śmiech, ur. 27 maja 1908 r. w Lipnicy Wielkiej, w latach 1939-46 pełnił obowiązki wikariusza w parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Sułkowicach (ówczesne woj. krakowskie). Pewnego dnia, w czasie szalejącego terroru hitlerowskiego, do dyżurującego w kancelarii parafialnej ks. Karola wpadła przestraszona dziewczyna...

Niedziela Ogólnopolska 2/2014, str. 34

ADAM RAK

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Płacząc, dziewczyna wołała:

– Niech mnie ksiądz ochrzci! Policja niemiecka przed chwilą aresztowała moich rodziców i inne rodziny mieszkające w Sułkowicach. Mnie udało się zbiec, ale policja mnie ściga.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Przerażony ks. Karol, spojrzawszy odruchowo w okno, zobaczył zbliżających się do plebanii dwóch uzbrojonych żandarmów niemieckich. W tej dramatycznej chwili, nie zastanawiając się wiele, powiedział młodej Żydówce:

– Ja ciebie ochrzczę, ale teraz musisz się szybko ukryć w kancelarii.

Po tych słowach wepchnął uciekinierkę do szafy, zamykając ją na klucz. Zaledwie to uczynił i usiadł za biurkiem, do kancelarii wpadli policjanci, oświadczając, że poszukują zbiegłej Żydówki. Młodszy z nich – gestapowiec – szybko udał się do piwnicy, potem na strych i do innych pomieszczeń plebanii, szukając zbiega, natomiast starszy policjant, nie okazując większego zainteresowania poszukiwaniem Żydówki, rozejrzał się po kancelarii, a następnie wyszedł z niej i stanąwszy przy drzwiach, czekał na powrót młodego gestapowca. Ten, nie znalazłszy dziewczyny, poszedł szukać jej gdzie indziej, by ją dołączyć do wywożonych z Sułkowic rodzin żydowskich.

Gdy bezpośrednie niebezpieczeństwo aresztowania ukrywającej się dziewczyny minęło, ks. Karol, uwolniwszy ją z szafy, zapytał:

– Dlaczego chcesz się ochrzcić?

Reklama

– Gdy chodziłam do Gimnazjum św. Anny w Krakowie, czasem z moimi koleżankami zostawałam na lekcji religii. Pewnego dnia ksiądz prowadzący katechezę powiedział, że człowiek nieochrzczony, jeżeli żałuje za swoje grzechy i dobrowolnie się ochrzci, to gdyby umarł, jego dusza pójdzie do nieba. Ja wiem, że gdy dołączę do swoich rodziców, to Niemcy mnie zamordują, a nawet gdybym nie dołączyła, to i tak wcześniej czy później, nie mając gdzie się ukryć, zginę. Dlatego błagam księdza, by mnie ochrzcił.

Wzruszony i zbudowany gorącą prośbą Żydówki, ksiądz wikariusz spełnił jej pragnienie natychmiast i jeszcze w kancelarii parafialnej udzielił jej chrztu, nadając imię Maria. Po otrzymanym chrzcie młoda neofitka podziękowała ks. Karolowi i chciała się z nim pożegnać, by udać się do aresztowanych rodziców i innych zatrzymanych sułkowskich rodzin żydowskich. Jednak ks. Karol zaproponował:

– Mario, na twoją prośbę ochrzciłem cię, ale jako kapłan nie mogę zapomnieć o tobie i twoim dalszym trudnym życiu. Będę się starał ukryć cię przed hitlerowcami.

– Ale za ukrywanie Żydów Niemcy karzą śmiercią – zauważyła zaskoczona postawą księdza dziewczyna.

– No cóż, jeżeli nam się nie uda, to zginę i ja, i ty, a gdy się uda, to będziemy żyć. Czy zgadzasz się na ukrywanie się?

– Tak, i bardzo tego pragnę.

Po tej krótkiej rozmowie ks. Karol w tajemnicy przed księdzem proboszczem – by w razie wpadki tylko on odpowiadał za ukrywanie Żydówki, ukrył uciekinierkę w bezpiecznym miejscu na strychu plebanii i dostarczywszy jej żywność i koce do okrycia, prosił, by w tych trudnych warunkach, zanim znajdzie jej wygodniejsze i bezpieczniejsze miejsce, wytrzymała przynajmniej dwa dni.

Reklama

Na drugi dzień w nocy, w strugach intensywnie padającego deszczu, ksiądz wikariusz zaprowadził Marię do domu dobrze mu znanych i uczynnych starszych małżonków, mieszkających na obrzeżach Sułkowic, prosząc ich, by przez jakieś dwa tygodnie ukrywali ją przed Niemcami. Małżonkowie, mimo pewnej obawy, prośbę ks. Karola spełnili i serdecznie, jak swoją córkę, przyjęli ukrywającą się dziewczynę. Przyjęli też przyniesione im przez księdza wikariusza pieniądze, by zakupić dla niej żywność oraz tak bardzo potrzebną odzież. By ukrywającej się Marii wypełnić czas, ks. Karol dostarczył jej podręczniki do nauki języka niemieckiego, którego już zresztą uczyła się w szkole średniej.

Dzięki współpracy z członkami Armii Krajowej udało się w ciągu dwóch tygodni zorganizować dla Marii dowód osobisty. W nocy została przeprowadzona przez łączniczkę AK z Sułkowic do Zawoi, gdzie pod zmienionym nazwiskiem została oficjalnie zameldowana jako pomoc domowa w rodzinie pewnego gajowego, współpracującego z AK.

Gdy jednak z powodu rozwijającej się coraz intensywniej partyzantki gajowi byli poddawani specjalnej inwigilacji niemieckiej, Maria z obawy przed aresztowaniem została przeniesiona do innej rodziny, o której adresie ks. Karola, ze względu na niebezpieczeństwo wpadki, już nie powiadomiono.

Po wojnie, w 1946 r., ks. Karol Śmiech otrzymał z Wiednia serdeczne podziękowanie od Marii za udzielenie jej chrztu św. oraz umożliwienie przeżycia i przetrwania terroru hitlerowskiego, podczas którego zostali zamordowani jej rodzice i rodzeństwo.

Ksiądz proboszcz Karol Śmiech o swoim bohaterskim wojennym czynie oraz współpracy z AK mówił niechętnie, gdyż nie chciał się narażać na różne przesłuchania przez panoszącą się Służbę Bezpieczeństwa. Gdy opowiedział mi o tym, jako kapłanowi i parafianinowi, po odprawionej w Żabnicy 14 lipca 1957 r. prymicyjnej Mszy św., bardzo prosił, by dopóki żyje, nikomu o tym nie mówić. Ks. Karol Śmiech zmarł...

2014-01-07 14:32

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Abp Józef Bilczewski

Niedziela Ogólnopolska 24/2001

[ TEMATY ]

abp Józef Bilczewski

Archiwum autora

Św. abp Józef Bilczewski

Św. abp Józef Bilczewski
Wilamowice to niewielkie miasteczko leżące ponad 30 km od Wadowic, między Kętami a Oświęcimiem. Jest to jedna z najstarszych miejscowości w tej części Polski, o ogromnie bogatej i interesującej przeszłości. Została założona w połowie XIII wieku przez osadników pochodzących z pogranicza Niemiec i Flandrii, na co wskazuje zachowana do dziś gwara wilamowicka, przypominająca stare narzecza germańskie, anglosaskie, fryzyjskie, angielskie i niderlandzkie. Józef Edlen von Mehofer w pracy zatytułowanej Der Wadowicer. Kreis im Koanigsreiche Galizien napisał, że wilamowiczanie byli energicznymi kupcami, zajmowali się m.in. handlem tkaninami, wytwarzanymi w odległym o dwie mile Andrychowie. Mieli swoje składy w Hamburgu i Lubece. Dzieje mieszkańców Wilamowic ściśle splotły się i trwale powiązały z dziejami narodu polskiego i Kościoła katolickiego. Spośród nich wyrosło wielu wybitnych rodaków, zasłużonych dla Kościoła i Ojczyzny, na czele z najwybitniejszym synem tej ziemi - metropolitą lwowskim abp. Józefem Bilczewskim, który w czasie czerwcowej pielgrzymki na Ukrainę zostanie wyniesiony do godności błogosławionych przez Papieża Jana Pawła II. Józef Bilczewski urodził się w Wilamowicach 26 kwietnia 1860 r. w ubogiej rodzinie rolniczo-rzemieślniczej. Naukę na poziomie podstawowym pobierał w rodzinnej miejscowości i w Kętach. W latach 1872-80 uczęszczał do 8-letniego gimnazjum w Wadowicach. W Sprawozdaniach Dyrekcyi drukowano co roku Spisy imienne uczniów podług lokacyi, czyli wyniki klasyfikacji w każdej klasie. Józef Bilczewski na listach klasowych notowany był bardzo wysoko. Zawarte tam wyniki podkreślają pilność i nieprzeciętne zdolności. 13 czerwca 1880 r., co podkreśla dr Gustaw Studnicki na łamach wadowickiego Przebudzenia, Bilczewski zdał egzamin dojrzałości. Obejmował on wtedy pięć przedmiotów (pisemny i ustny): język polski, łaciński, grecki, niemiecki i matematykę. W tym samym roku wstąpił na Wydział Teologiczny w Krakowie i rozpoczął studia. Po ich zakończeniu otrzymał święcenia kapłańskie z rąk kard. Albina Dunajewskiego, by tydzień później obchodzić prymicje w rodzinnych Wilamowicach. W niedługim czasie został wysłany na dalsze studia do Wiednia, Paryża i Rzymu. Po powrocie do kraju pracował jako wikariusz w Kętach, w kolegiacie Świętych Piotra i Pawła i w Gimnazjum św. Anny. Habilitował się na Uniwersytecie Jagiellońskim, następnie został mianowany profesorem dogmatyki Uniwersytetu Lwowskiego, a w 1900 r. wybrany jego rektorem. Żywa działalność naukowa i publiczna - jak pisze Studnicki - zwróciła nań uwagę władz kościelnych i świeckich. Mimo silnego oporu samego kandydata, namiestnik Leon Piński nakłonił go do przyjęcia nominacji na urząd arcybiskupa metropolity lwowskiego. W uroczystościach uczestniczyła delegacja z Wilamowic. Wyniesienie ks. prof. Józefa Bilczewskiego na tak wysoki urząd kościelny było dla wilamowiczan wydarzeniem wielce radosnym, porównywalnym z późniejszym wybraniem Karola Wojtyły z Wadowic na papieża. Jako metropolita Józef Bilczewski położył ogromne zasługi w rozwoju archidiecezji lwowskiej. Troszczył się o powiększenie liczby duchowieństwa i placówek duszpasterskich. Działał na polu społecznym i oświatowym. Jako członek Rady Szkolnej Krajowej zabiegał o polepszenie doli nauczycieli, o zakładanie szkół, ochronek, czytelni i bibliotek, zwalczając w ten sposób analfabetyzm. Znane jest jego słynne wystąpienie w Sejmie w 1907 r. W gorącym przemówieniu postulował podniesienie płac nauczycielskich. Organizował i popierał związki i stowarzyszenia religijne, dobroczynne i zawodowe. We Lwowie zbudował wielki dom katolicki. W czasie wojen 1914-20 organizował komitet arcybiskupi do pomocy ofiarom wojny, a także wstawiał się w sprawie prześladowanych Polaków u metropolity L. Szeptyckiego. Zmarł z przepracowania 20 marca 1923 r., został pochowany na Cmentarzu Janowskim we Lwowie. Papież Pius XI określił abp. Józefa Bilczewskiego jako "jednego z największych biskupów swojej doby". Pomimo upływu czasu i jakże zmienionej sytuacji polityczno-społecznej, pamięć o świętym Biskupie trwa do dzisiaj. Pamiętają o Słudze Bożym nie tylko we Lwowie, ale także w Wilamowicach. W rozmowie z proboszczem parafii wilamowickiej - ks. Michałem Bogutą dowiedziałem się, że parafianie w każdą środę w nowennie o beatyfikację abp. Józefa Bilczewskiego proszą Boga o łaski za jego wstawiennictwem. "Stałem się głową tej Archidiecezji, by także być jej sercem. Wszystko, co Was obchodzi, znajdzie oddźwięk w duszy mojej" . Te słowa towarzyszyły abp. Bilczewskiemu od początku do końca jego dni.
CZYTAJ DALEJ

Jan Paweł II - dlaczego święty

[ TEMATY ]

św. Jan Paweł II

Grzegorz Gałązka

- Świętość Jana Pawła II była obecna w całym jego życiu. Można ją było zauważyć zarówno w jego relacji do Pana Boga, jak też w jego stosunku do drugiego człowieka. Świętość przejawiała się w ogromnej dyscyplinie wewnętrznej oraz w wielkiej miłości. To właśnie miłość była naczelnym motywem jego postępowania – mówi kard. Stanisław Dziwisz w rozmowie z KAI.

Człowiek modlitwy, współczesny mistyk
CZYTAJ DALEJ

Znak nadziei dla świata bez nadziei [Felieton]

2025-10-22 23:42

ks. Łukasz Romańczuk

Sanktuarium św. Rity w Smolnej

Sanktuarium św. Rity w Smolnej

Dziś miałem możliwość uczestniczenia we Mszy świętej i nabożeństwie do św. Rity w jej sanktuarium w Smolnej. W świątyni o bardzo pięknym kolorze wnętrza, który nadaje temu miejscu odpowiedni klimat do modlitwy. Patrząc, w jaki sposób kult św. Rity szerzy się w archidiecezji wrocławskiej oraz fakt, że za każdym razem, 22 dnia miesiąca w Smolnej jest pełne sanktuarium, ta święta przyciąga do siebie ludzi wierzących.

Podczas homilii ks. Mariusz mówił o postawie cierpliwości i pokory względem zanoszonych próśb, a sama św. Rita, która jest patronką od spraw beznadziejnych i trudnych, uczy ufać wtedy, gdy wszystko wydaje się stracone.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję